Windows 2000
Windows
2000
–
system
operacyjny
przeznaczony
do
użytku
zarówno
na
komputerach
osobistych,
jak
i
na
serwerach.
Charakteryzuje
go
32-bitowość,
wielozadaniowość
z
wywłaszczaniem
i
wielowątkowość.
Jest
to
kolejny
system
operacyjny
należący
do
rodziny
Windows
NT.
Został
wydany
17
lutego
2000
roku.
Jego
następcami
są
Windows
XP,
wydany
w
październiku
2001
roku,
oraz
Windows
Server
2003,
wydany
w
kwietniu
2003
roku.
Windows
2000
jest
klasyfikowany jako system operacyjny o jądrze hybrydowym.
Powstały
cztery
edycje
systemu
operacyjnego
Windows
2000:
Professional,
Server,
Advanced
Server,
i
Datacenter
Server.
Ponadto
Microsoft
wydał
także
wersję
Advanced
Server
Limited
Edition
i
Datacenter
Server
Limited
Edition,
które
zostały
wprowadzone
na
rynek
w
2001
roku
i
obsługiwały
64-bitowe
mikroprocesory
Intel
Itanium.
Mimo
że
poszczególne
edycje
systemu
operacyjnego
Windows
2000
są
przeznaczone
dla
różnych
rynków
docelowych,
wszystkie
dzielą
zestaw
najważniejszych
funkcjonalności,
włączając
w
to
wiele
narzędzi
systemowych,
takich
jak
Microsoft
Management
Console
i
aplikacje
standardowe
systemu
administracji.
Wsparcie
dla
osób
niepełnosprawnych
w
Windows
NT
4.0
zostało
poprawione
poprzez
wprowadzenie
wielu
technologii
asystujących.
Dodano
również
obsługę
różnych
języków
i
lokalizacji.
Wszystkie
wersje
tego
systemu
operacyjnego
obsługują
system
plików
Windows
NT,
NTFS
3.0,
z
możliwością
szyfrowania
plików,
jak
również
zwykłe
i
dynamiczne
zarządzanie
dyskami.
Rodzina
Windows
2000
posiada
dodatkową
funkcjonalność,
włączając
w
to
usługę
Active
Directory
(hierarchiczny
szkielet
zasobów),
Rozproszony
system
plików
(umożliwiający
współdzielenie
plików)
i
woluminy
dyskowe
z
redundancją
do
korekcji
błędów.
Windows
2000
może
być
instalowany
i
dystrybuowany
na
komputerach
korporacyjnych
w
sposób
nadzorowany
lub
nienadzorowany.
Instalacja
nienadzorowana
polega
na
użyciu
plików
odpowiedzi
do
wypełnienia
informacji
o
instalacji.
Może
do
tego
posłużyć
płyta
startowa
przygotowana
przy
użyciu
Microsoft System Management Server, poprzez narzędzie System Preparation Tool.
W
czasie
premiery
systemu
Microsoft
reklamował
Windows
2000
jako
najbezpieczniejszą
wersję
systemu
Windows
dotąd
wydaną,
jednakże
system
ten
stał
się
później
celem
ataków
wielu
wysoce
profilowanych
wirusów,
takich
jak
Code
Red
i
Nimda.
Od
wejścia
Windows
2000
na
rynek,
niemal
co
miesiąc,
pojawiały
się
zestawy
łatek,
mające
poprawić bezpieczeństwo systemu, tak aż do 13 czerwca 2010.
Posiada
możliwość
pracy
z
systemem
plików
NTFS
i
FAT32,
lepsze
zabezpieczenia
logowania,
prawa
dostępu
do
plików
i
ich
szyfrowanie
i
kompresowanie
(tylko
NTFS),
przydział
pamięci
dyskowej
dla
użytkowników,
obsługi
większości
urządzeń
cyfrowych.
Windows
2000
jest
pierwszym
systemem
z
serii
NT
obsługujący
technologię
USB
i
IrDA.
Na
komputerach
pracujących
pod
kontrolą
tego
systemu
możliwe
jest
uruchamianie
aplikacji
napisanych
dla
DOS
i
Windows
3.x.
Windows
2000
jest
ostatnim
pozbawionym
konieczności
aktywacji
wydaniem
systemu
Windows
z
linii
NT.
Do
Windows
2000
wraz
z
Service
Packiem
4
zostały
dołączone
Aktualizacje
automatyczne
zaimplementowane
w systemie Windows Millenium Edition.
Logo systemu
Architektura
Windows
2000
jest
systemem
wysoce
modularnym,
składającym
się
z
dwóch
warstw:
przestrzeni
użytkownika
i
przestrzeni
jądra.
Programy
użytkownika
działają
w
przestrzeni
użytkownika.
Mają
one
dostęp
wyłącznie
do
niektórych
zasobów
systemowych,
podczas
gdy
w
trybie
jądra
dostęp
do
pamięci
systemowej
i
urządzeń
zewnętrznych
jest
nieograniczony.
Aplikacje
działające
w
trybie
użytkownika
otrzymują
dostęp
do
zasobów
systemowych poprzez egzekutora, działającego w trybie jądra.
Architektura systemu składa się z dwóch przestrzeni (przestrzeń użytkownika oraz przestrzeń jądra) z wieloma różnymi
modułami.
Przestrzeń użytkownika
Przestrzeń
użytkownika
w
Windows
2000
składa
się
z
podsystemów
zdolnych
do
wydawania
zamówień
wejścia/wyjścia
do
odpowiednich
sterowników
trybu
jądra
poprzez
menedżera
wejścia/wyjścia.
Warstwa
użytkownika
Windows
2000
składa
się
z
dwóch
podsystemów:
podsystemu
środowiska
i
podsystemu
integralności.
Podsystem
środowiska
jest
przeznaczony
do
uruchamiania
aplikacji
napisanych
dla
wielu
różnych
typów
systemów
operacyjnych.
Aplikacje te działają jednakże z niższym priorytetem, niż procesy trybu jądra. Wyróżniamy trzy główne środowiska:
1
.
Podsystem
środowiska
Win32,
w
którym
działają
32-bitowe
aplikacje
systemu
Windows,
wspiera
także
NT
Virtual DOS Machine, pozwalający na uruchamianie aplikacji dla MS-DOS i 16-bitowego Windows 3.1x (Win16).
2
.
Podsystem
środowiska
OS/2,
w
którym
działają
16-bitowe
aplikacje
systemu
OS/2
w
trybie
znakowym.
Podsystem
ten
emuluje
system
OS/2
1.3
i
1.x,
ale
nie
obsługuje
32-bitowych,
oraz
graficznych
aplikacji
dla
systemu OS/2 2.x i późniejszych.
3
.
Podsystem
środowiska
POSIX
pozwala
na
uruchamianie
aplikacji
ściśle
zgodnych
ze
standardem
POSIX.1,
lub
powiązanych z nim standardami ISO/IEC.
Podsystem
integralności
zajmuje
się
specyficznymi
funkcjami
systemu
operacyjnego
w
imieniu
podsystemu
środowiska.
Składa
się
z
podsystemu
bezpieczeństwa
(który
udostępnia
lub
blokuje
dostęp,
oraz
obsługuje
logowanie),
usługi
stacji
roboczej
(umożliwia
otrzymanie
dostępu
do
sieci)
oraz
usługi
serwera
(umożliwia
udostępnianie usług sieciowych).
Przestrzeń jądra
Tryb
jądra
w
systemie
Windows
2000
ma
pełen
dostęp
do
sprzętu
oraz
zasobów
systemów
komputera.
Uniemożliwia
on usługom i aplikacjom trybu użytkownika dostęp do krytycznych obszarów systemu operacyjnego.
Egzekutor
porozumiewa
się
ze
wszystkimi
podsystemami
trybu
użytkownika.
Obsługuje
on
operacje
wejścia/wyjścia,
zarządza bezpieczeństwem i procesami. Zawiera on wiele komponentów, między innymi:
Menedżer
obiektów
:
specjalny
podsystem
egzekutora,
przez
który
przejść
muszą
wszystkie
inne
podsystemy
egzekutora,
aby
otrzymać
dostęp
do
zasobów
systemu.
Jest
on
właściwie
usługą
zarządzającą
zasobami,
co
czyni
Windows 2000 systemem operacyjnym zorientowanym obiektowo.
Menedżer
wejścia/wyjścia
:
umożliwia
komunikację
pomiędzy
urządzeniami
a
podsystemami
działającymi
w
trybie użytkownika, tłumacząc komendy odczytu i zapisu tego trybu i przekazując je do sterowników urządzeń.
Security
Reference
Monitor
(SRM)
:
główna
jednostka
odpowiedzialna
za
egzekwowanie
zasad
bezpieczeństwa[6].
IPC
Manager
:
skrót
od
Inter-Process
Communication
Manager
(menedżer
komunikacji
międzyprocesowej),
zarządza
komunikacją
pomiędzy
klientami
(podsystemem
środowiska)
i
serwerami
(komponentami
wykonywalnymi).
Zarządca
wirtualnej
pamięci
(VMM)
:
zarządza
pamięcia
wirtualną,
pozwala
systemowi
Windows
2000
na
używanie
twardego
dysku
jako
podstawowe
urządzenie
przechowywania
danych
(chociaż,
dokładnie
jest
to
przechowywanie wtórne).
Zarządca procesów
: zarządza procesami oraz tworzeniem i kończeniem wątków
Zarządca PnP
: używa Plug and Play i umożliwia detekcję urządzeń oraz instalację w czasie bootowania.
Zarządca energii
: koordynuje pracę zdarzeń związanych z energią i generuje pakiety IRP dotyczące energii.
System
wyświetlania
jest
obsługiwany
przez
sterownik
urządzenia
zawarty
w
pliku
Win32k.sys.
Komponent
Window
Manager
tego
sterownika
jest
odpowiedzialny
za
rysowanie
okien
i
menu,
a
GDI
(Graphics
Device
Interface)
odpowiada
za
zadania
takie
jak
rysowanie
linii
i
krzywych,
rendering
fontów
i
obsługę
palet.
Windows
2000 wprowadził także alpha blending, co jest widoczne w efektach cieniowania menu.
Hardware
Abstraction
Layer
w
Windows
2000
(HAL),
jest
warstwą
pomiędzy
sprzętem
(fizycznym)
komputera
a
pozostałą
częścią
systemu
operacyjnego.
HAL
został
zaprojektowany,
aby
ukryć
różnice
w
sprzęcie
i
zapewnić
jednolitą
platformę
do
uruchamiania
aplikacji.
HAL
zawiera
kod
zależny
od
sprzętu
kontrolujący
interfejsy
wejścia/wyjścia, kontrolery przerwań i wiele procesorów.
Jądro
hybrydowe
znajduje
się
pomiędzy
HAL-em
i
executive,
zapewnia
synchronizację
wieloprocesorową,
szeregowanie
wątków
i
obsługę
przerwań,
obsługę
pułapek
i
wyjątków.
Jądro
hybrydowe
często
komunikuje
się
z
menedżerem
procesów
i
odpowiada
za
inicjalizację
sterowników
urządzeń
w
czasie
rozruchu,
która
jest
niezbędna
do
uruchomienia i działania systemu.
Okrojona odmiana jądra Windows 2000 została użyta w konsoli Xbox.
Nowe cechy Windows 2000
Windows
2000
jest
pierwszą
próbą
stworzenia
przez
Microsoft
systemu
operacyjnego
opartego
na
technologii
NT
dla
użytkowników
domowych.
Świadczy
o
tym
chociażby
chwytliwa
nazwa
produktu,
sugerująca
kontynuację
linii
9x.
We
wszystkich edycjach systemu Windows 2000 wprowadzono wiele nowych funkcji. Do najważniejszych z nich należą:
NTFS 3.0 – nowa wersja systemu plików NTFS wzbogacono między innymi o funkcję szyfrowania (EFS),
Nowy GUI – nowy poprawiony interfejs użytkownika znacznie ułatwiający pracę z systemem,
WDM (Windows Driver Model) – nowy model tworzenia sterowników dla systemów Windows,
Obsługa technologii USB i IrDA,
Równoczesna obsługa FAT, FAT32 i NTFS.
Wady systemu
Niektóre programy napisane dla serii Windows 9x (zwłaszcza gry) nie współpracują z systemem 2000. Problem ten
zazwyczaj udaje się rozwiązać poprzez instalację najnowszych uaktualnień systemu (takich jak Service Pack) oraz
rozszerzeń (jak DirectX czy OpenGL).
Powszechna funkcjonalność
Języki i lokalizacja
Windows
2000
obsługiwał
różne
języki,
nie
tylko
angielski.
Języki
obsługiwane:
arabski,
armeński,
bałtyckie,
języki
środkowoeuropejskie,
gruziński,
grecki,
hebrajski,
hindi,
japoński,
koreański,
chiński,
tajski,
turecki,
wietnamski
i
języki
zachodnioeuropejskie. Jest też obsługa różnych lokalnych języków, listę ich można znaleźć na stronie Microsoftu.
Obsługa gier
Windows
2000
początkowo
zawierał
wersję
bibliotek
DirectX
7.0,
powszechnie
używanych
przez
twórców
gier
pisanych
z
myślą
o
Windowsie
98.
Ostatnia
wspierana
wersja
DirectX
w
Windows
2000
to
DirectX
9.0c
(Shader
Model
3.0),
ta
sama
wersja,
która
jest
wprowadzona
do
Windows
XP
Service
Pack
2.
Dzięki
temu
większość
gier
napisana
z
myślą
o
obsłudze
tej
wersji
DirectX,
może
być
uruchomiona
na
Windows
2000
(dla
porównania
Windows
NT
4.0
zapewniał obsługę DirectX 3.0).
Edycje
Terminal
–
środowisko
udostępniane
przez
Windows
2000
Server
jako
usługi
terminalowe
ze
współdzielonymi
procesami i pamięcią,
Professional – obsługa 2 procesorów oraz 4 GB RAM,
Server – obsługa 4 procesorów oraz 4 GB RAM, Active Directory, Intellimirror, Kerberos, usługi terminalowe,
Advanced Server – jak wersja "Server" lecz obsługuje 8 procesorów i 8 GB RAM, 2 węzły klastra,
Datacenter Server – jak wersja "Advanced Server" lecz obsługuje 32 procesory i 64 GB RAM, 4 węzły klastra,
Advanced
Server,
Limited
Edition
–
specjalna
wersja
systemu
wydana
w
2001
r.
przeznaczona
dla
procesorów
Itanium firmy Intel,
Datacenter
Server,
Limited
Edition
–
specjalna
wersja
systemu
wydana
w
2001
r.
przeznaczona
dla
procesorów
Itanium firmy Intel.
Wersja polska
Windows
2000
Professional
i
Server
są
dostępne
zarówno
po
polsku
jak
i
po
angielsku,
ale
za
to
Windows
2000
Advanced Server i Datacenter Server są dostępne tylko po angielsku, włączając w to Limited Edition.
Wymagania sprzętowe
Według producenta:
procesor: Pentium 133 MHz
pamięć: 64 MB RAM
HDD: ok. 500 MB
Zalecane:
procesor: Pentium II 400 MHz
pamięć: 128 MB RAM
HDD: 4 GB
inne: CD-ROM
Inne źródła:
Pentium 133 MHz,
32 MB RAM,
650 MB miejsca na dysku,
CD-ROM.
Wymagania sprzętowe Windows 2000 Server i Advanced Server
procesor: Pentium 133 MHz
pamięć: 128 MB RAM
HDD: 2 GB
Zalecane:
procesor: Pentium II 400 MHz
pamięć: 256 MB RAM
HDD: 4 GB
inne: CD-ROM, karta sieciowa
Wymagania sprzętowe Windows 2000 Datacenter Server
System Windows 2000 Datacenter Server jest dostępny u dostawcy tylko ze sprzętem.
Następcy Windows 2000
Następcą
Windows
2000
Professional
jest
Windows
XP,
a
bezpośrednim
następcą
wersji
serwerowych
jest
Windows
Server 2003