W dzisiejszym znaczeniu tego słowa, rozpoczyna się w latach 40. XX wieku, kiedy pojawiają się pierwsze
kalkulatory służące m.in. do mechanizacji procesu dekryptażu szyfrogramów niemieckiej maszyny szyfrowej
Enigma. Są jednakże autorzy, sięgający w przeszłość aż do początków cywilizacji i upatrujący pierwocin
informatyki (rozumianej po prostu jako dział techniki, zajmujący się sprzętowym przetwarzaniem informacji,
zwłaszcza wyrażonej liczbowo) już w nacinaniu karbów na kości czy gałęzi, za pomocą której to czynności
pierwotny człowiek odwzorowywał liczebność stada czy oddziałów wroga.
W roku 1958 zbudowany został w Polsce pierwszy komputer nazwany XYZ. W roku 1961 ruszyła seryjna
produkcja komputerów ZAM 2, a w roku 1963 – komputerów Odra 1003. W okresie tu omawianym
komputery nazywane były w Polsce maszynami matematycznymi. Do roku 1967 najbardziej znaczącymi
jednostkami organizacyjnymi w zakresie budowy komputerów były: Instytut Maszyn Matematycznych, krótko
IMM, jednostka Polskiej Akademii Nauk (PAN), Katedra Budowy Maszyn Matematycznych, krótko Katedra
BMM, jednostka Politechniki Warszawskiej (PW), oraz Wrocławskie Zakłady Elektroniczne ELWRO.
Najwybitniejsi naukowcy, których prace przyczyniły się do powstania komputerów:
•
Blaise Pascal (kalkulator od nazwiska konstruktora zwany Pascaliną, 1642)
•
Gottfried Leibniz (system binarny, żywa ława do obliczeń, mechanizm stepped drum)
•
Abraham Stern (maszyna licząca)
•
Charles Babbage (maszyna różnicowa, maszyna analityczna)
•
Ada Lovelace (prace teoretyczne, wizjonerskie w jej czasach koncepcje wykorzystania komputerów)
•
Claude
Shannon
(teoretyczne
podstawy
budowy
komputerów
–
„przekucie”
algebr
Boole’a
i
współczesnej mu wiedzy o elektronice)
•
Alan Turing (teoretyczne podstawy informatyki, maszyna Turinga i uniwersalna maszyna Turinga)
Niektóre z historycznych modeli komputerów:
•
Atanasoff-Berry
Computer
–
maszyna
do
rozwiązywania
układów
równań
algebraicznych
liniowych,
skonstruowana w roku 1939 przez Johna Atanasoffa i jego studenta Clifforda Berry’ego.
•
Z3
–
w
pełni
automatyczny
komputer
o
zmiennym
programie
zbudowany
przez
niemieckiego
inżyniera
Konrada Zuse w 1941.
•
Colossus
–
wyprodukowane
przez
rząd
brytyjski
podczas
drugiej
wojny
światowej
w
liczbie
11
sztuk
komputery
lampowe,
których
zadaniem
było
łamanie
szyfrów
(zwłaszcza
do
złamania
szyfrów
maszyny
Lorenza).
•
ENIAC
–
tworzony
w
latach
1943–1946
elektroniczny
komputer,
który
składał
się
z
18
tys.
lamp
elektronowych, 1500 przekaźników, ważył 30 ton i miał wymiary 15 na 9 metrów.
W
latach
80-tych
za
niedościgniony
wzór
mocy
obliczeniowej
uchodził
już
designerski
Cray-2.
Również
w
tych
latach,
a
konkretnie
w
1982
roku,
na
komputerach
PC
zadebiutował
system
operacyjny
Microsoft
Windows
1.0,
który
był
pierwszym
środowiskiem
firmy
Microsoft
wykorzystującym
interfejs
graficzny
(GUI)
i
działającym jak nakładka na MS-DOS. I to wówczas tak naprawdę rozpoczęła się era desktopów.
Ówczesne
komputery
osobiste
nie
zajmowały
już
całego
pokoju,
lecz
z
powodzeniem
mieściły
się
na
biurku
dzięki
niewielkim,
blaszanym
lub
plastikowym
konstrukcjom
typu
desktop.
Jednym
z
najpopularniejszych
pecetów
w
tym
okresie
był
Commodore
64,
który
zadebiutował
na
rynku
w
1982
roku
i
kosztował
595
dolarów.
Niewielka,
beżowa
jednostka
centralna
podpinana
była
do
telewizora.
Komputer
oferował
już
podstawowe
oprogramowanie
biurowe
i
można
było
na
nim
zagrać
w
takie
gry
jak
Castle
Wolfenstein
(zapewne
sporo
naszych
czytelników
jeszcze
pamięta
ten
tytuł).
Częstotliwość
taktowania
procesora
wynosiła
1
MHz.
Do
tego
64
KB
pamięci
RAM
oraz
zewnętrzny
napęd
dyskietek
5,25
cala
dla
wersji
Commodore 1541, na których można było zmieścić aż 170 KB danych.
Jednak
prawdziwą
rewolucję
w
branży
komputerowej
przyniosły
pierwsze
komputery
z
procesorami
typu
386,
takie
jak
np.
Compaq
Deskpro
z
1986
roku,
a
więc
jeden
z
pierwszych
komputerów
powszechnie
używanych
w
domach.
Kosztował
wówczas
aż
6
499
dolarów,
ale
wart
był
swojej
ceny:
posiadał
32-bitowy
procesor
o
częstotliwości
16
MHz,
który
umożliwiał
zabawę
w
gry
typu
Wing
Commander
w
rozdzielczości
640x480 w aż 256 kolorach.
Era
stacjonarnych
komputerów
trwała
w
najlepsze
jeszcze
w
latach
90-tych,
a
inżynierowie
prześcigali
się
w
projektowaniu
kolejnych,
coraz
bardziej
wydajnych
konstrukcji.
Jedną
z
nich
był
projekt
SGI
IRIS
Crimson,
o
roboczej
nazwie
Diehard
2.
Był
to
jeden
z
pierwszych
64-bitowych
komputerów
stacjonarnych,
który
na
rynku
pojawił
się
w
1993
roku.
Procesor
taktowany
zegarem
150
MHz,
256
MB
pamięci
RAM
oraz
gigantycznym
dyskiem
twardym
(7,2
GB),
Diehard
2
posiadał
specjalny
chipset,
który
umożliwiał
wyświetlanie
animacji
w
3D.
To
właśnie
ten
komputer
uznaje
się
za
jeden
z
pierwszych
pecetów,
które
pojawiły
się
w
filmach.
W
tym
wypadku
–
w
Jurassic
Park.
Ten
komputer
był
jednak
dość
trudno
osiągalny
dla statystycznego użytkownika, ponieważ jego cena przekraczała kilkanaście tysięcy dolarów.